ETEÇOM, Etkileşim Temelli Erken Çocuklukta Müdahale Programının kısaltılmış adıdır. Orijinal adı “Responsive Teaching (RT)”dir. ETEÇOM (RT), Prof. Dr. Gerald Mahoney ve Prof. Dr. James MacDonald tarafından müfredat şeklinde ABD’de yayınlanmıştır.
ETEÇOM NASIL BİR PROGRAMDIR?
ETEÇOM, ilişki-temelli yaklaşıma (Relationship-Based Approach) dayalı bir programdır. Floortime, DIR, Denver Modeli ve ETEÇOM (Responsive Teaching; http://www.responsiveteaching.org/) gibi ilişki temelli uygulamalar birincil bakıcının (ebeveyn ya da uzman/eğitimci) çocuğu ile etkileşiminin niteliğini geliştirmeye ve dolayısı ile çocuğun gelişimini (bilişsel, sosyal-duygusal ve iletişim) desteklemeyi hedefler.
ETEÇOM’U KİMLER NEREDE GELİŞTİRMİŞTİR?
Çocuk gelişimine ve ebeveyn-çocuk gelişimi, ebeveynin yanıtvericiliği üzerine yıllardır yapılan çalışmalar temelinde ETEÇOM, ABD’de Prof. Gerald Mahoney ve Prof. James MacDonald tarafından 2006 yılında program/müfredat haline getirilmiştir. Programın Türkiye’deki telif hakları ve eğitim verme (sertifika verme) yetkisi Prof. Dr. İbrahim H. Diken’e verilmiştir.
ETEÇOM’UN BİLİMSEL DAYANAĞI VAR MIDIR?
ETEÇOM’un etkiliği farklı yetersizliği olan ya da gelişimi risk altında olan 0-6 yaş arasındaki çocuklar ve ebeveynleri ile ABD; Kore ve Türkiye’de sınanmış ve sınanmaya devam etmektedir. Bu çalışmalar temelinde günümüze kadar yapılan ETEÇOM çalışmaları Down Sendromu, Otistik bozukluk (Otizm), Serebral Palsi, Zihinsel Yetersizlik, Gecikmiş Dil ve Konuşma, Nedeni belli olmayan Gelişimsel Gerilik, Pramatüre/Düşük Doğum Ağırlığı gibi farkı durumları olan çocuklar ve ebeveynleri üzerinde etkili olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca, ABD’de Ulusal Otizm Merkezi (National Autism Center)’nin 2009 yılında yayımlanan raporuna göre ilişki temelli uygulamalar (ETEÇOM-RT gibi) umut vadeden uygulamalar arasında yer almaktadır.
ETEÇOM NASIL UYGULANIR?
ETEÇOM, oldukça sistematik, takibi ve uygulaması kolay bir programdır. Programın uygulamacı sertifikasını alan uzman/eğitimci ister kendisi çocuk ile uygulayabilir ister ise çocuğun birincil bakıcısı ile uygulayabilir. Programın ister kurumda uygulama seçeneği olmasından dolayı ETEÇOM, ev ya da kurum merkezli bir erken müdahale programıdır.
ETEÇOM PROGRAMI NELERİ KAPSAR?
ETEÇOM’un hedefi uzman/eğitimci ya da ebeveynin etkileşimsel davranışlarını geliştirerek, çocuğun bilişsel, iletişim ve sosyal duygusal gelişim alanlarında 16 temel davranışı kazanmasını ya da geliştirmesini hedefler. ETEÇOM’da 16 temel davranışı kazandırmaya yönelik 66 öğretimsel strateji ebeveyne/uzmana/eğitimciye öğretilir. 66 strateji ile de ilişkili bilgi notları bu temel davranış ve stratejilerin mantığını açıklar. ETEÇOM haftada 1-2, 1-1.30 saatlik oturumlar şeklinde düzenlenir. Her oturumda 1-2 strateji çalışılır. Yaklaşık 6 ay içerisinde programdaki stratejiler tamamlanır ve programda belirtildiği gibi uygulandığında çocuğun gelişimde anlamlı gelişmeler gözlenebilir.
ETEÇOM PROGRAMI NELERİ KAPSAR?
Aşağıdakiler ETEÇOM kapsamında yer alır ve sertifika alma sürecinde nasıl kullanılacakları uygulamacılara öğretilir.
ETEÇOM ÖĞRETİMSEL STRATEJİLERİ: Çocuğun 16 temel davranışı kazanmasına ya da geliştirmesini destekleyici uzmanın/ebeveynin ya da eğitimcinin çocukla kullanacağı 66 öğretimsel strateji ve pratik öneriler…
ETEÇOM BİLGİ NOTLARI: 16 temel davranış, 66 strateji ile ilişkili ve bunların neden önemli olduğunu ebeveyne/uzmana/eğitimciye açıklayan 130 bilgi notu ve açıklamaları…
ETEÇOM EV ÖDEVİ: Oturumlarda öğretilen stratejilerin farklı ortam ve durumlarda nasıl kullanılabileceğine dair her oturum sonunda ebeveyn ile geliştirilen eylem planı…
ETEÇOM TEMEL DAVRANIŞ SEÇİCİ: Hangi temel davranışın seçileceğine karar vermede kullanılan ETEÇOM TEMEL DAVRANIŞ SEÇİCİ FORMU…
ETEÇOM TEMEL DAVRANIŞ PROFİLİ: Çocuğun ilgili temel davranışta ilerlemesini değerlendirmeye yönelik geliştirilmiş ölçek…
ETEÇOM OTURUM KILAVUZU: ETEÇOM oturumlarını düzenlemede dikkat edilecek noktaları ortaya koyan rehber…
ETEÇOM OTURUM PLANI: ETEÇOM oturumunun amaçlarını ve işleyişini düzenleyene uygulamacının oturumu yönetmesine yardım eden rehber plan…
ETEÇOM PLANLAMA VE İZLEME FORMU: ETEÇOM stratejilerinin, tartışma noktalarının ve temel davranış profile puanlarının kaydedildiği ETEÇOM’un ve çocuğun ilerlemesinin izlendiği planlama ve izleme formu…
ETEÇOM PROGRAMININ UYGULANMASI: ETEÇOM programının nasıl uygulanacağını aşama aşama açıklayan bilgilendirici rehber…
Merkezimize başvuran her birey için ETEÇOM uygulama ilkelerine bağlı kalarak gerekli testler yapıldıktan sonra çocugun ve ailenin profiline göre uygun proğram uzman tarafından oluşturulur ve yönlendirilir.